Hayattan nasıl zevk alınır, mutlu olmanın yolları ve mutlu kalabilmenin yöntemleri nelerdir?
Bilim insanları dünya genelinde mutluluğu ölçümleyebilmek için Mappiness adında bir uygulamadan yararlandılar ve geniş katılımlı araştırmalar yürüttüler. Ayrıca “Dünya Mutluluk Raporu” adlı çalışmaya katılan binlerce gönüllü, hayatlarının kalitesi, genel sağlık ve mutluluk konusundaki sorulara yanıt verdiler. Araştırmalar tam olarak insanları neyin mutlu edip, neyin etmediğini ortaya koymasa da, daha uzun süreli mutluluğun sağlanabileceği bazı temel noktalar tespit edilmiş durumda.
KONTROL EDİLEBİLİR Mİ?
Birçoğumuz, daha yüksek gelir düzeyi ya da istikrarlı bir aile hayatı gibi şeyleri gerçekleştirmeye çalışarak mutluluğa ulaşmaya çalışır. Ancak bu stratejinin çok da işe yaramayabileceğine ilişkin bilimsel veriler ortaya çıkmış durumda. Aslında mutluluğun büyük bölümü kalıtsal.
Son 10 yılda bu konuda yapılan araştırmalar mutluluğun %30 ile %80 arasında genler tarafından belirlendiğini ortaya koyuyor. 20 bin ikizin katılımıyla gerçekleştirilen bir araştırmada, hayattan tatmin olma farklılığının sadece %33’ünün genetik farklılıklarla açıklanabileceği belirlendi. Bu konudaki bir başka araştırma ise, mutluluğun %10 ile %60 arasında oranda tavırlarla ve hayata bakışla belirlendiğini ortaya koyuyor. Matematik olarak bakılacak olunursa, mutluluğun %10’u kariyer değişikliği, ilişkiler ya da gelir düzeyi gibi dış etmenlerden kaynaklanıyor.
HEDONİK MONOTONLUK
1970’lerde ortaya çıkan ve “hedonik monotonluk” kavramıyla açıklanan psikolojik bir tanım, insanların hayatlarında ne olursa olsun temel bir mutluluk düzeyinin olduğunu anlatır. Örneğin işinizde bir terfi alırsanız bunu kutlarsanız, kendinizi iyi hissedersiniz ancak bu duygular geçici.
1990’larda ise İngiliz psikolog Michael Eysenck bu mutluluk arayışını bir yürüyüş bandında ilerlemeye benzetti. Bu şuna benziyordu, “İnsan bir koşu bandında sürekli olarak koşuyordu ancak mutluluk anlamında bir yere ulaşamıyordu.”
Peki iyiye yönelik değişim nasıl gerçekleştirilebilir? Aslında insanların genel anlamda iyiliğini ve uzun dönemde daha mutlu olmasını sağlayabilecek bazı yöntemler bulunuyor. Bu yöntemler şöyle:
GEZİN
Yapılan bir araştırma, iki gece ağaçlık bir alanda dinlenen öğrencilerde, insanların stresli olduklarının işareti olan kortizol hormonu seviyesinin düşük çıktığını belirledi. Aynı şekilde gecelerini açık hava yerine şehirde kalan öğrencilerde aynı hormon çok daha yüksek çıktı.
KÜLTÜREL ETKİNLİKLER
Norveç’te 50 bin yetişkin üzerinde endişe, depresyon ve hayattan tatmin gibi konuları inceleyen bir araştırma, kültürel aktivitelere katılanların, kulüplere üye olanlarda endişe ve depresyonun çok daha az görüldüğünü ortaya koydu.
MEDİTASYON YAPIN
Birden fazla bilimsel araştırma meditasyonun, depresyon ve endişeye neden olan duyguların kontrol edilmesine yardımcı olabileceğini ortaya koyuyor. Yani insanlar, belirli zamanlarda içlerine dönmeli ve sakince dinlenmeli.
BAŞKALARI İÇİN PARA HARCAYIN
2008 yılında yapılan bir araştırmada 46 deneğe zarf içinde para verildi. Deneklerin yarısı parayı kendileri için harcayacak, diğer yarısı ise parayı yardım kuruluşlarına verecekti. Katılımcıların mutluluk seviyeleri zarfı almadan önce ve paralar harcandıktan sonra akşam saatlerinde olmak üzere iki kez ölçüldü. Paralarını başkaları için harcayanların mutluluk düzeylerinin, parayı kendileri için harcayanlardan daha fazla olduğu ortaya çıktı.
GÖNÜLLÜ OLUN:
Yaklaşık 10 yıl boyunca yapılan farklı farklı araştırmalar, psikolojik mutluluğu artıran en önemli faktörün gönüllülük olduğunu ortaya koyuyor. Gönüllü işler yapan kişilerde depresyon riskinin düşük olduğu ve genel anlamda hayattan daha fazla zevk aldıkları tespit edildi.
Eğer uzun dönemde moralinizin yüksek kalmasını istiyorsanız, bugün içinde bulunduğunuz duruma odaklanın, sahip olduklarınız için memnuniyet duyun. Kısa süre içinde kendinize teşekkür etmeye başlayacaksınız.
